Het hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard (HHSK) heeft te maken met twee heel verschillende regio’s: de diepe polders en de glastuinbouw in Schieland, en de veengebieden en de veeteelt in de Krimpenerwaard. Het beheren van het grondwater in deze gebieden is een complexe uitdaging, die alleen maar groter wordt door de klimaatverandering en de zeespiegelstijging. Hoe kan het waterschap het grondwater in de toekomst duurzaam en effectief beheren? Antea Group heeft een regionaal grondwatermodel ontwikkeld dat het waterschap helpt om meer inzicht te krijgen in het grondwatersysteem en om de gevolgen van beleidsmaatregelen te voorspellen.

Het Landelijke Hydrologische Model als basis

Het regionale grondwatermodel Schieland en de Krimpenerwaard is gebaseerd op het Landelijke Hydrologische Model (LHM). Vooral de diepere bodemopbouw, die gebaseerd is op REGIS en daarmee op de beste gegevens van de Nederlandse kennisinstituten is dan al op orde. De ondiepere bodem tot ongeveer 12 meter onder maaiveld, heeft Antea Group geschematiseerd in nieuwe modellagen. Hiervoor is opnieuw de gegevens van de kennisinstituten gebruikt, namelijk GeoTOP. In overleg met HHSK zijn de zandlagen, kleilagen en veenlagen samengevoegd tot drie watervoerende modellagen en drie scheidende lagen.

Een belangrijke keuze was de wijze waarop met de grondwateraanvulling, dus het gemiddelde resultaat van de neerslag en de verdamping, moest worden omgegaan. De indruk was dat in de beschikbare dataset de grondwateronttrekkingen van de glastuinbouw impliciet zijn meegenomen. Eén van de gewenste scenario’s om door te rekenen is een wijziging van deze onttrekkingen. Deze moeten daarom dus apart aan te passen zijn. Op basis van het landgebruik en ervaringscijfers hebben wij nieuwe invoer voor de grondwateraanvulling gemaakt.

Een nauwe samenwerking met het waterschap

Bij elke stap in het ontwikkelproces van het grondwatermodel heeft Antea Group samengewerkt met het waterschap. Antea Group heeft voorstellen gedaan voor de aanpak en de keuzes, waarbij de voor- en nadelen werden toegelicht. Zo kon het waterschap weloverwogen beslissingen nemen. Antea Group heeft ook een korte cursus gegeven over het gebruik van het grondwatermodel, zodat HHSK het model effectief kan inzetten.

Een eerste stap naar een beter grondwaterbeheer

Het regionale grondwatermodel is een eerste stap naar een beter grondwaterbeheer in Zuid-Holland. Met dit model kan het waterschap al een aantal doelstellingen bereiken, zoals het in kaart brengen van de huidige situatie, het vergelijken van verschillende scenario’s en het evalueren van de effectiviteit van maatregelen. Maar het model is ook geschikt voor verdere ontwikkeling op de lange termijn, zoals het doen van tijdsafhankelijke berekeningen of het analyseren van het zoutgehalte van dieper grondwater. Antea Group verwacht dat grondwater de komende jaren een steeds belangrijkere rol zal gaan spelen in het waterbeheer in het westen van Nederland, vooral gezien de stijgende zeespiegel en de impact daarvan op het zoute grondwater. Een nauwkeurig grondwatermodel helpt bij het maken van beleidskeuzes voor de toekomst.