De drie R's van de Omgevingswet

We hebben twee kinderen. En zelfs al zijn ze aan het puberen, thuis passen mijn vrouw en ik die r’s zo goed en zo kwaad mogelijk toe (Waarbij we één r toevoegen: ruimte geven). Het grappige is: je merkt meteen wanneer je één van de ‘R’s’ verwaarloost. Dan ligt chaos op de loer. Dan klopt de organisatie niet meer, hangt er iets uit het lood. De hoogste tijd om actie te ondernemen. Kinderen op tijd naar bed, een nieuwe weekplanning maken of het huishouden reorganiseren.

In die zin lijkt opvoeden op de implementatie van de Omgevingswet in vele gemeentelijke trajecten. Je gaat het samen aan, maar wat je onderweg tegenkomt is nogal een black box. Ook organisaties zijn dan gebaat bij rust, reinheid én regelmaat. Helaas ontbreken die ‘R’s maar al te vaak. Weinig structuur in de projectorganisatie, geen duidelijk implementatieplan, geen heldere procesaanpak, deelprojecten zonder duidelijke doelstellingen, geen afspraken over budget en capaciteit.

Projectleden worden gevraagd om mee te helpen met de Omgevingswet. Maar ze weten niet wat ze moeten opleveren en wie ze daarvoor nodig hebben. Het is als blind soep koken: je krijgt de ingrediënten, maar je kent niet de hoeveelheden. En dan ontstaat onrust. Mensen gaan zich verschuilen achter het werk op hun afdeling (logisch, daar is het druk zat). Ze raken gefrustreerd, zien het nut niet in van het project, trekken zich terug of blijven weg. En dan weet je dat het hoog tijd is voor de R’s.

Een belangrijke ‘R’ om mee te beginnen is die van regelmaat. Van concrete afspraken en verwachtingen. Alles wat we doen is nieuw. Je weet niet waar je aan begint en wat het eindbeeld moet zijn. Stel daarom een duidelijk projectplan op. Breng structuur aan, benoem deelprojecten. Wat moet het resultaat zijn, welke stappen zijn nodig en hoeveel tijd en geld is er beschikbaar? Daarom is de projectleider of programmamanager zo ontzettend belangrijk: deze moet die lijnen uitzetten en z’n projectleden op weg helpen.

Een schoon en overzichtelijk huishouden is eveneens belangrijk. Te beginnen bij overzicht in je (beleids)data. Welke beleidswaarden hebben we eigenlijk in huis, wat staat er in onze huidige verordeningen? Het is een hele klus om hierin in- en overzicht te krijgen: zeker omdat gegevens zijn verdeeld over verschillende afdelingen. Toch is het een ‘project with no regrets’ om dit al voor de implementatie van de Omgevingswet op orde te krijgen. Het helpt om kaf van koren te scheiden en om met een schone lei te beginnen.

Rust in de projectorganisatie is ontzettend belangrijk. Maar die laatste ‘R’ is ook bedoeld voor al die programmamanagers en projectleiders. De komende maanden op tijd naar bed om de volgende dag weer vol energie verder te gaan en rust te brengen in de projectorganisatie en de opgaven. Er is immers nog veel werk te verzetten…