Reguliere liften zijn niet ontworpen om te gebruiken bij brand. Maar, zouden we ze bij brand wel kúnnen gebruiken? Minister Ollongren van Binnenlandse Zaken heeft Antea Group gevraagd te onderzoeken wat de mogelijkheden zijn om liften toch te gebruiken voor het vluchten bij brand door ouderen en personen met een beperking. In dit artikel gaat Susan Eggink-Eilander in op de onderzoeksvragen en de antwoorden en belangrijke constateringen uit de uitgevoerde scenario-analyse.

Veilig verlaten van de woning

Zelfstandig wonende ouderen en mensen met een beperking hebben een grotere kans om slachtoffer te worden bij brand. Dit komt door toenemende fysieke beperkingen en/of mentale achteruitgang. Eén van de risicoaspecten heeft betrekking op het veilig kunnen verlaten van de eigen woning. In een appartementengebouw zijn mensen vaak afhankelijk van een lift om de begane grond te kunnen bereiken. Maar, vrijwel iedereen kent de uitspraak: ‘Bij brand, geen lift’. Juist in geval van een calamiteit zou de lift niet gebruikt mogen worden, terwijl mensen via de trap het gebouw evenmin kunnen verlaten. Een moeilijk dilemma dat vraagt om herijking van deze uitspraak.

Lift gebruiken bij ontruiming

Het onderzoek richtte zich op de vraag: Is het realiseerbaar om, in geval van brand in een woongebouw, op een veilige en verantwoorde wijze een lift te gebruiken bij de ontruiming van het gebouw? En zo ja, hoe kan dit worden gerealiseerd?

Uit het onderzoek blijkt dat er bestaande situaties zijn waarbij het realiseerbaar is om in geval van brand in een woongebouw op een veilige en verantwoorde wijze een lift te gebruiken bij de ontruiming van een gebouw. Er zijn echter ook bestaande situaties waarbij eerst aanpassingen in het gebouw noodzakelijk zijn. Los van de bouwtechnische en installatietechnische component zal bijzondere aandacht moeten worden besteed aan de vaardigheid van de gebouweigenaar en de gebruiker om te kunnen besluiten of het gebruik van de lift de mensen een veilige route uit het gebouw geeft en mensen veilig op de bestemming aankomen. Naast de hoofdonderzoeksvraag zijn de volgende deelonderzoeksvragen door het ministerie gesteld: 

  • Vraag 1: Wat zijn de bouwkundige, installatietechnische en organisatorische randvoorwaarden voor het veilig kunnen gebruiken van een lift in het geval van brand?
  • Vraag 2: Wat zijn de meerkosten van een ‘ontruimingslift’ ten opzichte van een reguliere lift zowel voor nieuwbouw als voor bestaande bouw?
  • Vraag 3: Wat zijn eventuele belemmeringen zoals publiekrechtelijke of privaatrechtelijke regelgeving voor het kunnen toepassen van een ‘ontruimingslift’.
  • Vraag 4: Wat zijn (voor zover beschikbaar) specifieke maatregelen die in dit kader betrekking hebben op zelfstandig wonende ouderen en personen met een beperking?

Lees verder