Nederland behoort bij de koplopers als het gaat om overwegveiligheid. Toch gaat het bij de Niet Actief Beveiligde Overwegen (NABO's), waarvan ons land er nog ruim honderd telt, regelmatig mis. Reden voor ProRail om vaart te maken met het afsluiten of ombouwen van de onbewaakte spoorwegovergangen. Ingenieurs- en adviesbureau Antea Group neemt de komende vijf jaar 50 NABO's onder handen.

Groei van spoor- en wegverkeer

Het spoor- en wegverkeer in ons land groeit. Overwegen die niet zijn beveiligd door spoorbomen en bellen zijn dan ook niet meer van deze tijd. "Mensen vergissen zich in de snelheid waarmee een intercity voorbij raast", benadrukt Adviseur Björn Heijmer van Antea Group. "Ze worden niet gewaarschuwd. Levensgevaarlijk, zeker in situaties wanneer het zicht ook nog eens beperkt is."

Eerder voerde ProRail al een verkenning uit naar het afsluiten en ombouwen van alle openbare niet beveiligde overwegen in Nederland. Daarvan zijn er de afgelopen jaren al 25 gesloten. "Van de overige 120 binnen het NABO-programma wordt circa één derde definitief afgesloten, voor ruim 50 spoorwegovergangen wordt een alternatief door ons uitgewerkt en de locaties waar dat geen oplossing biedt worden voorzien van actieve beveiliging (AHOB)", zegt David Verspeek, Adviesgroepmanager Rail.

Maatschappelijk belang

In de verkenningsfase heeft ProRail voor de beoogde 50 locaties vier oplossingsrichtingen uitgestippeld; een trap over het spoor, een onderdoorgang, de aanleg van een nieuwe ontsluitingsweg of het toepassen van een zogenaamde U-bak waarbij de recreant ter plaatse van een spoorbrug over het water het spoor onderlangs kan passeren. Antea Group zal voor deze 50 NABO's een ontwerp maken van de gekozen oplossingsrichting, alsmede het aanbestedingsdossier opstellen en later ook de uitvoeringsbegeleiding verzorgen.

"Voor ons ingenieurs- en adviesbureau een mooie opdracht met een groot maatschappelijk belang", stelt David Verspeek. "De opdracht is ons mede gegund door onze flexibiliteit, waarbij we pieken in capaciteitsbehoefte goed kunnen opvangen en vrij snel intern kunnen opschalen. Dit project raakt namelijk meerdere disciplines binnen Antea Group. We trekken de opdracht vanuit Adviesgroep Rail, maar ook de disciplines Wegen, Kunstwerken en Contracten worden er afhankelijk van de gekozen alternatieven nauw bij betrokken."

Beste alternatief

Over de oplossingsrichtingen gesproken, ProRail is intussen per locatie met stakeholders in gesprek om het beste alternatief te kiezen uit een van de vier alternatieven voor de NABO's. Björn Heijmer: "Op het moment dat de keuze is gemaakt, komen wij in beeld om de conditionerende onderzoeken uit te voeren waarop we een principe-ontwerp maken dat past bij die locatie. Iedere situatie is namelijk uniek. Denk aan de grondgesteldheid, het waterstandsniveau, het aantal sporen, de beschikbare ruimte, enzovoort. Dat betekent dus ook dat we voor iedere locatie een unieke variant creëren op basis van de voorkeursoplossing.

Voor ons ingenieurs- en adviesbureau een mooie opdracht met een groot maatschappelijk belang.


David Verspeek
Adviesgroepmanager Rail

Gevaarlijke situaties opheffen

Daarbij streven we wel naar een zekere gestandaardiseerde aanpak om elk overwegproject snel en efficiënt tot realisatie te brengen. Doe is immers zo snel mogelijk de gevaarlijke situaties op te heffen." Het aanbestedingsdossier dat door Antea Group per NABO wordt opgesteld bevat volgens David Verspeek functionele omschrijvingen. "Het D&C-contract geeft de aannemer de vrijheid zodat deze geprikkeld wordt om met een functionele en efficiënte oplossing te komen."

Antea Group heeft inmiddels de eerste twee NABO's in behandeling. "In Almen (gemeente Lochem) is voor een onderdoorgang gekozen en in Terborg voor een trap over het spoor", weet Björn Heijmer. "De NABO in Terborg is op dit moment afgesloten omwille van de gevaarlijke situatie. Als straks de trap is gerealiseerd, wordt direct een historische wandelroute weer in ere hersteld." De komende vijf jaar volgen nog eens 48 NABO's. "We zijn er trots op dat we dit belangrijke project voor ProRail mogen realiseren en dat we hiermee een bijdrage leveren aan meer veiligheid op en rond het spoor", besluit David Verspeek.

 

Dit artikel verscheen in vakblad GWW Grond/Weg/Waterbouw