Op initiatief van de Provincie Groningen is vijf jaar lang gewerkt aan een plan voor een betere treinverbinding tussen Groningen en Bremen. Inmiddels ligt er met de ‘Wunderline’ een overeenkomst die voorziet in een vernieuwde spoorlijn én verregaande samenwerking in de noordelijke grensregio. Omgevingsmanagement speelde hierin een cruciale rol. Marloes Kramer-Hammenga van Antea Group voerde in opdracht van de Provincie Groningen vijf jaar lang het team Omgevingsmanagement aan.

De Wunderline gaat over meer...

De Wunderline betekent namelijk meer dan het aanpassen van een spoorverbinding én een dienstregeling. Marloes: ‘De lijn gaat net zo goed over mobiliteit, onderwijs, zorg, cultuur en werkgelegenheid in de noordelijke grensregio. Ons Omgevingsmanagement richtte zich daarom op drie sporen: het versterken van de sociaaleconomische ontwikkeling van de regio, het verkrijgen van financiële steun op regionaal, nationaal en Europees niveau én steun van zoveel mogelijk stakeholders ‘Langs de lijn.’

Strategisch omgevingsplan

Vanuit dit vertrekstation stelde het team een strategisch omgevingsmanagementplan op. Hierin werden alle mogelijke partners en belanghebbenden én hun belang bij het project in kaart gebracht. Dit waren er tientallen. ‘Je hebt het over de spoorse partners: van ProRail tot de Deutsche Bundesbahn en meer dan twintig lokale en regionale overheden: van gemeentes tot deelstaat. Maar denk ook aan partners uit onderwijs, toerisme, gezondheidszorg en bedrijfsleven.’

Van Brussel tot Berlijn

Daarna volgden jaren van belangen in kaart brengen, intensief netwerken, bouwen aan vertrouwen en plannen maken. Marloes: ‘Berlijn, Brussel, Den Haag, Hannover: we hebben ontzettend veel wegen bewandeld om de Wunderline bovenaan de politieke agenda’s te zetten. Dankzij gesprekken, presentaties, lobbywerk en conferenties hebben we al die partijen weten te verbinden aan het project om zo de belangen te vertalen naar een pakket maatregelen waarin iedereen zich kan herkennen en wil investeren.’

Overeenkomst

'Dit leidde begin 2019 tot de Wunderline-conferentie in Winschoten waar alle partners een samenwerkingsovereenkomst ondertekenden. Hierin staan onder meer afspraken over de drie bouwstappen die de kwaliteit van de spoorlijn moeten verbeteren. De eerste bouwstap wordt gerealiseerd in 2024. Na de tweede bouwstap in 2030 is de reistijd tussen Groningen en Bremen teruggebracht naar iets meer dan twee uur: een winst van dertig minuten. Hiermee wordt de spoorverbinding een goed alternatief voor automobilisten.’

Mobiliteit, onderwijs en werkgelegenheid

Zoals gezegd gaan de plannen verder dan spoor- en dienstregelingen. ‘We focussen ons bijvoorbeeld ook op het benutten van kansen en het wegnemen van barrières op het gebied van onderwijs en het bedrijfsleven. Nu kun je met een Duits zorgdiploma nog niet aan de slag in Nederland. Door dit gelijk te trekken, willen we het makkelijker maken om aan beide kanten van de grens te werken. Ook willen de ‘last mile’ vanaf de trein tot aan huis verbeteren. Bijvoorbeeld door ander openbaar vervoer op de dienstregeling aan te sluiten.’ 

Waar Marloes vooral trots op is, is dat ze met haar team het project Wunderline op de Europese kaart heeft gezet. ‘Wat begon als een regionaal initiatief wordt nu in Brussel gezien als hét project dat symbool staat voor Europese samenwerking. Een mooier resultaat hadden we ons niet kunnen indenken.’